Jak dobrze wybrać kostkę brukową

Kiedy już podjęliśmy decyzję, że część naszej posesji powinna zostać wybrukowana pojawia się wiele pytań dotyczących bruku i brukowana. Jaką kostkę wybrać; jaka grubość? jaki kolor? jaki kształt? jaką powierzchnię? I wreszcie: które obszary chcemy wybrukować, a które musimy wyłożyć kostką brukową z przyczyn pragmatycznych.

1. Zastosowanie (odpowiednia grubość kostki brukowej)

Kostka brukowa produkowana jest w 4 grubościach: 4 cm, 6 cm, 8 cm i 10 cm. Nie wszystkie rodzaje kostki produkowane są we wszystkich rozmiarach.
Dobrze dobrana grubość kostki brukowej ma wpływ na trwałość oraz koszt wykonania powierzchni z bruku. Kostka brukowa powinna być tym grubsza im większym obciążeniom będzie poddawany bruk. W przypadku, gdy wybrukowana powierzchnia będzie służyła za chodnik, a więc poruszać się po niej będą jedynie piesi, wystarczającą grubością kostki brukowej będą 4 cm.
Poza sytuacjami, w których jedynie piesi korzystają z danej powierzchni konieczne jest zastosowanie kostki brukowej o grubości co najmniej 6 cm. Nawet najlepiej wykonana podbudowa nie gwarantuje, że w przypadku użytkowania kostki brukowej o grubości mniejszej niż 6 cm, przez rowery, czy samochody osobowe, nie zostanie ona zniszczona. Na chodniki, podjazdy, parkingi etc. konieczne jest zastosowanie kostki brukowej o grubości 6 cm.

Kostka o grubości 8 cm jest przeznaczona na powierzchnie intensywnie użytkowane przez samochody do 3,5 t i sporadycznie o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej tę wartość.
W miejscach, gdzie odbywa się ruch samochodów ciężarowych, np. stacja benzynowa, droga, czy parking przed hipermarketem, w przypadku zastosowania kostki brukowej konieczne jest użycie prefabrykatów betonowych o grubości 10 cm.

Podjazdy i chodniki brukuje się również kostką (cegłą) klinkierową. Jest ona zdecydowanie twardsza i trwalsza niż kostka betonowa, stąd produkowana jest w grubości 5 cm i można ją polecić jako odpowiednik betonowych prefabrykatów o grubości 6-8 cm, pod względem wytrzymałości.

2. Wzór/model betonowej kostki brukowej

Na Śląsku wśród najważniejszych producentów kostki należy wymienić: Libet, Polbruk, Bruk Lisów, Semmelrock oraz Drewbet. Wszyscy z wymienionych wytwórców posiadają zakłady produkcyjne na terenie województwa śląskiego. Za sprawą tak rozmieszczonych fabryk w znaczący sposób ograniczone są koszty transportu, dostawy wytworzonego towaru, a co za tym idzie możliwe jest konkurowanie z innymi producentami na terenie Śląska. Każdy z wymienionych firm produkuje kostki w co najmniej 4 grubościach (niektóre z modeli w mniejszej liczbie grubości). Niezależnie od grubości w ofertach każdego z producentów kostki znajduje się ok. 20 różnych kształtów i rozmiarów kostki, z czego każda może występować w nawet kilkunastu kolorach. Daje to ponad 100 różnych rodzai i kolorów kostki brukowej u każdego producenta. Część kości brukowych jest niemal identyczna u różnych producentów, jednak w większości przypadków różnią się one, często bardzo wyraźnie.

3. Rodzaj powierzchni w kostce betonowej

Powierzchnie kostki mogą być trojakie: gładkie, obijane bądź płukane.
Kostka o powierzchni gładkiej. Wykonana jest w całości z betonu wibroprasowalnego.

Zalety

niska cena,
łatwość w utrzymaniu czystości – z gładkiej powierzchni łatwiej usunąć ziemię, czy piasek
duży wybór kolorów, od jednolitych barw do melanżów.

Wady

Niska odporność na zanieczyszczenia płynne, które wnikają w pory i trwala zabrudzają kostkę.
Kostka o powierzchni płukanej.
Kostka o powierzchni obijanej (postarzanej).

4. Odpowiednie dobranie koloru bruku

Wybór koloru jest determinowany przez kilka czynników. Do najważniejszych, które należy wziąć pod uwagę są: kolor elewacji, kolor orynnowania, kolor dachu, kolor płotu, a także wielkość powierzchni, która ma zostać wybrukowana.

Przy małych powierzchniach, na których zlecono usługi brukarskie należy ograniczyć się do maksymalnie 2 kolorów kostki brukowej. W przypadku zastosowania większej liczby typów bądź kolorów powierzchnia będzie sprawiała wrażenie eklektycznej. Nawet na bardzo dużych powierzchniach powinno się unikać stosowania więcej niż 5 kolorów i wzorów, jeżeli chce się uniknąć efektu “pstrokatości”.

5. Płyty Tarasowe

W nieomal każdym nowobudowanym domu projektanci przewidzieli taras bądź kilka tarasów. Stąd coraz większy wybór prefabrykatów betonowych, produkowanych przez producentów bruku, które można zastosować do wykończenia tarasu.

Płyty tarasowe z reguły są większych wymiarów niż kostka, a ich grubość wynosi ok. 3,5 cm. Przy wyborze płyt tarasowych, oprócz dopasowania do elewacji, elementów wykończeniowych budynku oraz spójności z powierzchniami juz wybrukowanymi, należy szczególną uwagę zwrócić na wygodę użytkowania. Wiele z obecnie sprzedawanych płyt na taras ma nieregularną powierzchnię i chociaż zapewnia to bardzo ciekawy efekt wizualny często nie jest wygodne. Na takich płytach trudno jest np. korzystać z mebli ogrodowych; nie da się ich stabilnie ustawić ani swobodnie przesuwać.

6. Dodatki do kostki brukowej

Jako dodatki do kostki brukowej uznaje się galanterię betonową, a więc krawężniki, obrzeża, palisady czy zewnętrzne oświetlenie ledowe.
Dostępne krawężniki nie są barwione, stąd występują jedynie w kolorze szarym. Występuje co najmniej kilka wersji krawężników, a ich wybór determinowany jest przez zastosowane rozwiązanie. I tak można wymienić krawężniki łukowe, krawężniki drogowe oraz krawężniki najazdowe.
Większy wybór kolorystyczny dają nam obrzeża trawnikowe. Występują one, w zależności od producenta, w wymiarach: 100x20x6, 100x30x8, 100x25x6, 100x25x8 i najczęściej w kilku kolorach, z reguły: szarym, grafitowym, czerwonym i brązowym.

W przypadku zastosowania obrzeży trawnikowych nieco poniżej poziomu kostki, oczywistym wyborem są szare obrzeża, które są zawsze tańsze niż barwione, a z uwagi na sposób ich użycia (całe zostają przykryte przez ziemię, beton, kostkę itp. kolor nie ma w ich przypadku większego znaczenia.